Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη κυριαρχούν συντηρητικές ιδέες που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με τη μορφή του νεοφιλελευθερισμού, και για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης με τη μορφή της ξενοφοβίας. Αυτές οι ιδέες έχουν επικρατήσει στην κοινή γνώμη και στα κέντρα λήψεως αποφάσεων, με αποτέλεσμα να θεωρούνται - προς το παρόν - ευρέως ορθές, όμως η ορθότητα τους δεν κρίνεται στη βάση της τρέχουσας δημοφιλίας τους, αλλά εκ του αποτελέσματος. Και δυστυχώς, ο συντηρητισμός αποτυγχάνει να δημιουργήσει θετικές αναπτυξιακές προοπτικές, οδηγεί σε κοινωνικοοικονομικά αδιέξοδα, και δημιουργεί φυγόκεντρες αντιευρωπαϊκές τάσεις. Στην πράξη, ο συντηρητισμός εμπεδώνει μια Ευρώπη με μεγάλες ανισότητες, υψηλή ανεργία και διαρκή ύφεση, όπου τα ευρωπαϊκά κράτη καταλήγουν άκριτα σε εθνοκεντρικές και εσωστρεφείς επιλογές. Αυτή η συνταγή βλάπτει σοβαρά την Ευρωπαϊκή Ένωση, τους Ευρωπαίους πολίτες και τα ευρωπαϊκά κράτη, καθιστώντας απαραίτητη την προοδευτική στροφή προς το μέλλον.
Η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με τη συντηρητική πολιτική του νεοφιλελευθερισμού έχει αποτύχει. Παρά τη μηρυκαστική διαφήμιση των δήθεν «success stories», η πραγματικότητα συνηγορεί προς το αντίθετο: Η ανεργία στην Ευρώπη εξακολουθεί να βρίσκεται σε σημαντικά υψηλά επίπεδα σε σχέση με την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση, οι ρυθμοί ανάπτυξης εξακολουθούν να μην είναι ικανοποιητικοί, και οι ανισότητες μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών εξακολουθούν να επιτείνονται. Η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαρκώς κλυδωνίζεται μέσα από τις συζητήσεις εξόδου κρατών μελών και ο ευρωσκεπτικισμός συνεχώς ενισχύεται μέσα από την ταύτιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με επιλογές που επηρεάζουν αρνητικά την ευημερία των πολιτών. Εναλλακτικά, για την πραγματική αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης χρειάζονται προοδευτικές πολιτικές βασισμένες στον ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό αναπτυξιακό σχεδιασμό, στην ευέλικτη άσκηση της ενιαίας νομισματικής πολιτικής, στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους πρόνοιας και στην επένδυση σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας όπου η Ευρώπη διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Η αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης με τη συντηρητική πολιτική της ξενοφοβίας έχει επίσης αποτύχει. Είναι προφανές ότι η χαοτική μεγέθυνση του προσφυγικού προβλήματος προκύπτει λόγω της απουσίας μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για ένα σοβαρό ζήτημα που αφορά όλους. Η διαμόρφωση διαδικασιών και μηχανισμών για έγκαιρη και αναλογική κατανομή των προσφύγων στα ευρωπαϊκά κράτη φαντάζει αυτονόητη, όμως για να μπορεί να μετουσιωθεί σε πολιτική πράξη προϋποτίθεται η μετάβαση σε μια διαφορετική προσέγγιση της προσφυγικής κρίσης: Σύμφωνα με τη συντηρητική προσέγγιση, οι ροή των προσφύγων είναι ένα αποσπασματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζεται αντιδραστικά με το κλείσιμο των συνόρων, με την καλλιέργεια του ρατσισμού, του φόβου και της εσωστρέφειας, υπό την ψευδαίσθηση της συνοριακής στεγανότητας. Εναλλακτικά, στα πλαίσια της προοδευτικής προσέγγισης, η υποδοχή των προσφύγων αποτελεί ηθική υποχρέωση της Ευρώπης, η ομαλή ένταξη των προσφύγων αποτελεί ευκαιρία και όχι απειλή για την Ευρώπη, και η ουσιαστική συμβολή στη σταθεροποίηση των αποτυχημένων κρατών από τα οποία προέρχονται οι πρόσφυγες αποτελεί ιστορικό και γεωπολιτικό καθήκον της Ευρώπης.
Η Ευρώπη χρειάζεται προοδευτικές πανευρωπαϊκές πολιτικές για την αντιμετώπιση των μεγάλων πανευρωπαϊκών προβλημάτων. Οι προοδευτικές πολιτικές βασίζονται στις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης, της κοινωνικής συνοχής και της κοινωνικής αλληλεγγύης, σε αντιδιαστολή με τις συντηρητικές πολιτικές που επικεντρώνονται στην κοντόφθαλμη ικανοποίηση του ατομικού συμφέροντος, του οικονομικού κέρδους και των κατεστημένων αντιλήψεων. Η επικράτηση του συντηρητισμού είναι επικίνδυνη και καταδικασμένη να αποτύχει, όμως προτού καταστήσει την αποτυχία της Ευρώπης μη αναστρέψιμη, πρέπει να αντικατασταθεί από τη στροφή στην προοδευτική Ευρώπη της συνοχής, της ευημερίας, της εξωστρέφειας και της ανάπτυξης, έτσι ώστε η Ευρώπη να διαδραματίσει τον δημιουργικό ρόλο που της αναλογεί για τους πολίτες της, για την περιοχή και για τον κόσμο.
[Εφημερίδα "Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ"]
Η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης με τη συντηρητική πολιτική του νεοφιλελευθερισμού έχει αποτύχει. Παρά τη μηρυκαστική διαφήμιση των δήθεν «success stories», η πραγματικότητα συνηγορεί προς το αντίθετο: Η ανεργία στην Ευρώπη εξακολουθεί να βρίσκεται σε σημαντικά υψηλά επίπεδα σε σχέση με την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση, οι ρυθμοί ανάπτυξης εξακολουθούν να μην είναι ικανοποιητικοί, και οι ανισότητες μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών εξακολουθούν να επιτείνονται. Η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαρκώς κλυδωνίζεται μέσα από τις συζητήσεις εξόδου κρατών μελών και ο ευρωσκεπτικισμός συνεχώς ενισχύεται μέσα από την ταύτιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με επιλογές που επηρεάζουν αρνητικά την ευημερία των πολιτών. Εναλλακτικά, για την πραγματική αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης χρειάζονται προοδευτικές πολιτικές βασισμένες στον ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό αναπτυξιακό σχεδιασμό, στην ευέλικτη άσκηση της ενιαίας νομισματικής πολιτικής, στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους πρόνοιας και στην επένδυση σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας όπου η Ευρώπη διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Η αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης με τη συντηρητική πολιτική της ξενοφοβίας έχει επίσης αποτύχει. Είναι προφανές ότι η χαοτική μεγέθυνση του προσφυγικού προβλήματος προκύπτει λόγω της απουσίας μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για ένα σοβαρό ζήτημα που αφορά όλους. Η διαμόρφωση διαδικασιών και μηχανισμών για έγκαιρη και αναλογική κατανομή των προσφύγων στα ευρωπαϊκά κράτη φαντάζει αυτονόητη, όμως για να μπορεί να μετουσιωθεί σε πολιτική πράξη προϋποτίθεται η μετάβαση σε μια διαφορετική προσέγγιση της προσφυγικής κρίσης: Σύμφωνα με τη συντηρητική προσέγγιση, οι ροή των προσφύγων είναι ένα αποσπασματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζεται αντιδραστικά με το κλείσιμο των συνόρων, με την καλλιέργεια του ρατσισμού, του φόβου και της εσωστρέφειας, υπό την ψευδαίσθηση της συνοριακής στεγανότητας. Εναλλακτικά, στα πλαίσια της προοδευτικής προσέγγισης, η υποδοχή των προσφύγων αποτελεί ηθική υποχρέωση της Ευρώπης, η ομαλή ένταξη των προσφύγων αποτελεί ευκαιρία και όχι απειλή για την Ευρώπη, και η ουσιαστική συμβολή στη σταθεροποίηση των αποτυχημένων κρατών από τα οποία προέρχονται οι πρόσφυγες αποτελεί ιστορικό και γεωπολιτικό καθήκον της Ευρώπης.
Η Ευρώπη χρειάζεται προοδευτικές πανευρωπαϊκές πολιτικές για την αντιμετώπιση των μεγάλων πανευρωπαϊκών προβλημάτων. Οι προοδευτικές πολιτικές βασίζονται στις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης, της κοινωνικής συνοχής και της κοινωνικής αλληλεγγύης, σε αντιδιαστολή με τις συντηρητικές πολιτικές που επικεντρώνονται στην κοντόφθαλμη ικανοποίηση του ατομικού συμφέροντος, του οικονομικού κέρδους και των κατεστημένων αντιλήψεων. Η επικράτηση του συντηρητισμού είναι επικίνδυνη και καταδικασμένη να αποτύχει, όμως προτού καταστήσει την αποτυχία της Ευρώπης μη αναστρέψιμη, πρέπει να αντικατασταθεί από τη στροφή στην προοδευτική Ευρώπη της συνοχής, της ευημερίας, της εξωστρέφειας και της ανάπτυξης, έτσι ώστε η Ευρώπη να διαδραματίσει τον δημιουργικό ρόλο που της αναλογεί για τους πολίτες της, για την περιοχή και για τον κόσμο.
[Εφημερίδα "Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ"]
