Η επικράτηση των συντηρητικών, νεοφιλελεύθερων και αντιδραστικών ιδεών στα κέντρα εξουσίας και στην κοινή γνώμη των χωρών της Ευρώπης είναι προφανής. Η αδυναμία του προοδευτικού χώρου να διαμορφώσει και να προτάξει εναλλακτικές, φιλολαϊκές και αναπτυξιακές επιλογές εξουσίας είναι επίσης προφανής. Και για όσο χρονικό διάστημα αυτή η αδυναμία διατηρείται σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο, οι πολίτες θα βρίσκονται αντιμέτωποι με πολιτικές που εξυπηρετούν του λίγους αντί να υπηρετούν τους πολλούς, που περιορίζουν άκριτα τον ρόλο του κράτους, που απορρυθμίζουν τις εργασιακές σχέσεις, που υποτιμούν την αξία της εργασίας, που επιβάλλουν την αέναη λιτότητα, που εμπεδώνουν τον κοινωνικό αυτοματισμό, που προσφέρουν εύφορο έδαφος στην ξενοφοβία και στη μισαλλοδοξία.
Οι παρούσες πολιτικές συνθήκες για τον προοδευτικό χώρο στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα δύσκολες, περιοριστικές και προβληματικές. Τα πολιτικά κόμματα και τα οργανωμένα σύνολα που είτε δικαιωματικά, είτε ιστορικά, είτε χωροταξικά, τοποθετούνται σε αυτό τον πολιτικό χώρο, αντιμετωπίζουν διαφόρων ειδών εσωτερικά προβλήματα, απομακρύνονται από την ταυτότητα τους, έχουν αποκλίνουσες τακτικές επιδιώξεις και δεν επιδιώκουν τη μεταξύ τους συνεργασία. Η τρέχουσα πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση, παρουσιάζεται μέσα από τη δημόσια συζήτηση ως μια νέα μονοδρομική κανονικότητα, που δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί ουσιαστικά, αλλά πρέπει απλώς να γίνει αποδεκτή ως τέτοια. Οι προοδευτικοί πολίτες αναπτύσσουν αμφιβολίες για την δυνατότητα αποτελεσματικής διαχείρισης της εξουσίας με προοδευτικό πρόσημο, και σε μεγάλο βαθμό αποστασιοποιούνται από την πολιτική διαδικασία και από τους πολιτικούς οργανισμούς.
Παρ’ όλα αυτά, η αναγκαιότητα μιας προοδευτικής διακυβέρνησης καθίσταται εξελικτικά επιτακτική για την κοινωνία, για τη μεσαία τάξη, για τα λαϊκά στρώματα, για τις αδύνατες κοινωνικές ομάδες και για τους μη προνομιούχους, που συνιστούν μια μεγάλη άτυπη κοινωνική πλειοψηφία. Όμως η ύπαρξη μιας προοδευτικής διακυβέρνησης συναρτάται από προϋποθέσεις οι οποίες είναι απολύτως απαραίτητες: Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται σαφή αντίληψη του εύρους των πραγματικών δυνατοτήτων που προσφέρει το υφιστάμενο πολιτικό και οικονομικό σύστημα, έτσι ώστε με την αξιοποίησή τους να μεγιστοποιήσει την αποτελεσματικότητά της. Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται ένα προοδευτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης με συγκεκριμένους μετρήσιμους στόχους, με δείκτες απόδοσης, με χρονοδιαγράμματα εφαρμογής, με ριζοσπαστικό χαρακτήρα και υψηλή εφαρμοσιμότητα. Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται προοδευτικούς συντελεστές, που να διαθέτουν κοινή αντίληψη για το ρόλο και την αποστολή τους, που να είναι σε θέση να διαχειριστούν την εξουσία και να ασκήσουν δημόσια διοίκηση. Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται ευρεία λαϊκή στήριξη, μέσα από την οποία θα αντλεί δύναμη για να εκσυγχρονίσει το κράτος και την κοινωνία, για να συγκρουστεί με συμφέροντα και με κατεστημένα. Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται την προοπτική σαφούς κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για να είναι σε θέση να νομοθετεί προς υλοποίηση του προοδευτικού προγράμματος διακυβέρνησης.
Αυτές οι προϋποθέσεις δεν μπορούν να επιτευχθούν ούτε αυτόματα, ούτε νομοτελειακά, ούτε στιγμιαία, και δεν μπορούν να επιτευχθούν μέσα από περιστασιακές και επιφανειακές πολιτικές συνεργασίες. Αυτές οι προϋποθέσεις μπορούν να επιτευχθούν μέσα από τη ζύμωση των ιδεών, μέσα από τη μελέτη των δεδομένων, μέσα από τον σχεδιασμό του μέλλοντος. Και για να συμβούν αυτά χρειάζεται χρόνος, διάλογος, στοχοπροσήλωση και συνέπεια. Ο προοδευτικός χώρος έχει πολύ σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει, και για να ανταποκριθεί σε αυτόν οφείλει να επαναπροσδιοριστεί, να διευρυνθεί, και να ενδυναμωθεί, ώστε να είναι σε θέση να αποτελέσει, με σοβαρότητα και αξιοπιστία, μια εναλλακτική προοδευτική πρόταση εξουσίας. Σε διαφορετική περίπτωση, οι δυνάμεις της συντήρησης θα επικρατήσουν στο διηνεκές, με τις ανάλογες επιπτώσεις για τους πολίτες, για την κοινωνία, για τη χώρα μας και για την Ευρώπη.
[Εφημερίδα ΧΑΡΑΥΓΗ]
Οι παρούσες πολιτικές συνθήκες για τον προοδευτικό χώρο στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα δύσκολες, περιοριστικές και προβληματικές. Τα πολιτικά κόμματα και τα οργανωμένα σύνολα που είτε δικαιωματικά, είτε ιστορικά, είτε χωροταξικά, τοποθετούνται σε αυτό τον πολιτικό χώρο, αντιμετωπίζουν διαφόρων ειδών εσωτερικά προβλήματα, απομακρύνονται από την ταυτότητα τους, έχουν αποκλίνουσες τακτικές επιδιώξεις και δεν επιδιώκουν τη μεταξύ τους συνεργασία. Η τρέχουσα πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση, παρουσιάζεται μέσα από τη δημόσια συζήτηση ως μια νέα μονοδρομική κανονικότητα, που δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί ουσιαστικά, αλλά πρέπει απλώς να γίνει αποδεκτή ως τέτοια. Οι προοδευτικοί πολίτες αναπτύσσουν αμφιβολίες για την δυνατότητα αποτελεσματικής διαχείρισης της εξουσίας με προοδευτικό πρόσημο, και σε μεγάλο βαθμό αποστασιοποιούνται από την πολιτική διαδικασία και από τους πολιτικούς οργανισμούς.
Παρ’ όλα αυτά, η αναγκαιότητα μιας προοδευτικής διακυβέρνησης καθίσταται εξελικτικά επιτακτική για την κοινωνία, για τη μεσαία τάξη, για τα λαϊκά στρώματα, για τις αδύνατες κοινωνικές ομάδες και για τους μη προνομιούχους, που συνιστούν μια μεγάλη άτυπη κοινωνική πλειοψηφία. Όμως η ύπαρξη μιας προοδευτικής διακυβέρνησης συναρτάται από προϋποθέσεις οι οποίες είναι απολύτως απαραίτητες: Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται σαφή αντίληψη του εύρους των πραγματικών δυνατοτήτων που προσφέρει το υφιστάμενο πολιτικό και οικονομικό σύστημα, έτσι ώστε με την αξιοποίησή τους να μεγιστοποιήσει την αποτελεσματικότητά της. Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται ένα προοδευτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης με συγκεκριμένους μετρήσιμους στόχους, με δείκτες απόδοσης, με χρονοδιαγράμματα εφαρμογής, με ριζοσπαστικό χαρακτήρα και υψηλή εφαρμοσιμότητα. Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται προοδευτικούς συντελεστές, που να διαθέτουν κοινή αντίληψη για το ρόλο και την αποστολή τους, που να είναι σε θέση να διαχειριστούν την εξουσία και να ασκήσουν δημόσια διοίκηση. Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται ευρεία λαϊκή στήριξη, μέσα από την οποία θα αντλεί δύναμη για να εκσυγχρονίσει το κράτος και την κοινωνία, για να συγκρουστεί με συμφέροντα και με κατεστημένα. Μια προοδευτική διακυβέρνηση χρειάζεται την προοπτική σαφούς κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για να είναι σε θέση να νομοθετεί προς υλοποίηση του προοδευτικού προγράμματος διακυβέρνησης.
Αυτές οι προϋποθέσεις δεν μπορούν να επιτευχθούν ούτε αυτόματα, ούτε νομοτελειακά, ούτε στιγμιαία, και δεν μπορούν να επιτευχθούν μέσα από περιστασιακές και επιφανειακές πολιτικές συνεργασίες. Αυτές οι προϋποθέσεις μπορούν να επιτευχθούν μέσα από τη ζύμωση των ιδεών, μέσα από τη μελέτη των δεδομένων, μέσα από τον σχεδιασμό του μέλλοντος. Και για να συμβούν αυτά χρειάζεται χρόνος, διάλογος, στοχοπροσήλωση και συνέπεια. Ο προοδευτικός χώρος έχει πολύ σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει, και για να ανταποκριθεί σε αυτόν οφείλει να επαναπροσδιοριστεί, να διευρυνθεί, και να ενδυναμωθεί, ώστε να είναι σε θέση να αποτελέσει, με σοβαρότητα και αξιοπιστία, μια εναλλακτική προοδευτική πρόταση εξουσίας. Σε διαφορετική περίπτωση, οι δυνάμεις της συντήρησης θα επικρατήσουν στο διηνεκές, με τις ανάλογες επιπτώσεις για τους πολίτες, για την κοινωνία, για τη χώρα μας και για την Ευρώπη.
[Εφημερίδα ΧΑΡΑΥΓΗ]
