Σελίδες

8 Μαΐου 2016

Η ακροδεξιά στον προθάλαμο

Ιστορικά, η άνοδος της ακροδεξιάς και οι κίνδυνοι που αυτή συνεπάγεται έχουν υποτιμηθεί σφόδρα, με απότοκο τις ανάλογες συνέπειες που η Ευρώπη και ο κόσμος έχουν βιώσει με τον χειρότερο δυνατό τρόπο. Η άνοδος της ακροδεξιάς ως χαρακτηριστική περίπτωση αντιδραστικής πολιτικής εξέλιξης παρά πρωτογενούς πολιτικού γεγονότος, προκύπτει μέσα από την αποτυχία του πολιτικού συστήματος να διαχειριστεί αποτελεσματικά περιόδους κρίσεων, και μέσα από την ανοχή που επιδεικνύει στους εκπροσώπους του εξτρεμισμού. Στην τρέχουσα πολιτική συγκυρία, αυτός ο συνδυασμός είναι επίκαιρος και ο κίνδυνος είναι υπαρκτός, αλλά όπως συνέβηκε στο παρελθόν, έτσι και τώρα η σημασία του υποβαθμίζεται και τα αυγά του φιδιού επωάζονται, μεγαλώνουν και πολλαπλασιάζονται. 



Μια πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Bruegel, που θεωρείται ένα από τα πιο αξιόπιστα ευρωπαϊκά think tanks, με τίτλο «Η προβλεψιμότητα του πολιτικού εξτρεμισμού», επικεντρώνεται στη διασύνδεση μεταξύ της ανόδου της ακροδεξιάς και των συνθηκών της μακροχρόνιας οικονομικής ύφεσης. Συγκεκριμένα, αξιολογώντας οικονομικά και εκλογικά στοιχεία από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα, η έρευνα καταλήγει στον εντοπισμό ενός επαναλαμβανόμενου μοτίβου, σύμφωνα με το οποίο η ένταση και η έκταση των οικονομικών κρίσεων, σε παγκόσμιο, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, συνδέεται άμεσα με την ανάλογη ενίσχυση των εθνικιστικών κομμάτων, ενώ απαιτείται ανάκαμψη υπερπολλαπλάσιας διάρκειας για να αντισταθμιστεί αυτό το γεγονός. Ειδικότερα, σε σχέση με την οικονομική κρίση που εξακολουθεί να επηρεάζει την Ευρώπη, το Ινστιτούτου Bruegel επισημαίνει ότι η αποτυχημένη διαχείριση της οικονομικής κρίσης και η δογματική επιμονή σε πολιτικές λιτότητας που επιδεινώνουν περαιτέρω την προβληματική οικονομική κατάσταση, θέτει σε αμφισβήτηση την ικανότητα των παραδοσιακών δομών εξουσίας να  οδηγήσουν σε πραγματική ανάκαμψη και ανάπτυξη. Ως εκ τούτου, τα ποσοστά των εθνικιστικών, ακροδεξιών, ρατσιστικών και εξτρεμιστικών κομμάτων στην Ευρώπη διαρκώς ενισχύονται: Στη Φινλανδία έφτασαν στο 18%, στη Σουηδία στο 13%, στη Δανία στο 21%, στην Ολλανδία στο 10%, στη Γαλλία στο 14%, στη Αυστρία στο 21%, στη Σλοβακία στο 8%, στην Ουγγαρία στο 21%, στην Ελβετία στο 29% και στην Ελλάδα στο 7%, ενώ στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στην Αυστρία η ραγδαία άνοδος του ακροδεξιού κόμματος του Νόρμπερτ Χόφερ ήταν χαρακτηριστική. Αυτού του είδους τα κόμματα έχουν ως κοινά σημεία αναφοράς την προώθηση της ξενοφοβίας, την απαξίωση του πολιτικού συστήματος, τον ακραίο πολιτικό λόγο, τον εθνικισμό, τον ρατσισμό, την εσωστρέφεια και τον ευρωσκεπτικισμό, και δυστυχώς συναντούν εύφορο έδαφος σε κοινωνίες όπου δεν υπάρχουν ολοκληρωμένες εναλλακτικές προοδευτικές πολιτικές επιλογές, και όπου οι επικρατούσες συντηρητικές πολιτικές ανατροφοδοτούν την ύφεση και περιορίζονται στην λανθασμένη πρακτική του κατευνασμού της ακροδεξιάς. 

Στην περίπτωση της Κύπρου, η ακροδεξιά εξακολουθεί να βρίσκεται στον προθάλαμο της κοινοβουλευτικής παρουσίας και να κτυπά αργά και βασανιστικά την πόρτα του κοινοβουλίου, αφού τα ποσοστά που καταγράφει το ΕΛΑΜ στις δημοσκοπήσεις το τοποθετούν, υπό την προϋπόθεση της αναγωγής, στα όρια της εισόδου. Ωστόσο, η ανησυχητικότερη διάσταση της κυπριακής περίπτωσης δεν αφορά μεμονωμένα το κόμμα που αυτοπροσδιορίζεται ως εθνικιστικό, αλλά εκτείνεται – σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό – σε πολιτικά κόμματα και πολιτικά στελέχη που προσδίδουν πολιτική νομιμοποίηση στην ακροδεξιά με διάφορους τρόπους: Είτε παρέχοντας πολιτική στέγη σε ακραία στοιχεία, είτε υιοθετώντας ακραίες πολιτικές θέσεις, είτε προσφέροντας ανοχή σε ακραίες συμπεριφορές, είτε υποτιμώντας τον πραγματικό κίνδυνο της ανόδου της ακροδεξιάς. Δηλαδή, εντοπίζοντας την τάση που καταγράφεται προς το κατεξοχήν εθνικιστικό κόμμα, επιδιώκουν να συγκρατήσουν ή να προσελκύσουν ψηφοφόρους προσφέροντας παρόμοια πολιτικά προϊόντα. Όμως η ακροδεξιά γυμναστική αποτελεί παιχνίδι με τη φωτιά, αφού στο τέλος το πρωτότυπο θα υπερισχύσει και θα καταφέρει να προσελκύσει εκείνους που προσέλαβαν την κατάλληλη προπαίδεια. Και ειδικά στην περίπτωση της Κύπρου, αυτό το παιχνίδι με τη φωτιά είναι υψηλού ρίσκου και τεραστίου κινδύνου, ιδιαίτερα ενόψει της προοπτικής επίλυσης του Κυπριακού και της ανάγκης για ειρηνική συνύπαρξη του συνόλου των Κυπρίων πολιτών κάτω από συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας, και της προοπτικής για την αναβάθμιση της Κύπρου ως ελκυστικού προορισμού παροχής ενός εκτενούς εύρους υπηρεσιών. Στην τελική ευθεία των επικείμενων Βουλευτικών Εκλογών, ο δημοκρατικός κόσμος οφείλει να βρίσκεται σε εγρήγορση και να ενεργήσει έτσι ώστε να αποτρέψει την κεφαλαιοποίηση αυτής της επικίνδυνης τάσης που ενδεχομένως να καταλήξει σε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της επίσημης και ανεπίσημης κυπριακής ακροδεξιάς.

[Εφημερίδα "Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ"]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου