Συνέντευξη στην εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ

14/07/2013 | ΤΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΛΑΤΖΗ

Ο Γιάννης Παναγιώτου για το νέο ΔΗΚΟ και το κόμμα Λιλλήκα:

Εκεί πήγαν τα βαρίδια και οι ακραίοι

"Ο πρόεδρος της ΝΕΔΗΚ Γιάννης Παναγιώτου έχει αποφασίσει πως η νεολαία του ΔΗΚΟ δεν πρέπει να λειτουργεί ως εξάρτημα και ως χειροκροτητής των αποφάσεων του ΔΗΚΟ και για αυτό το λόγο διατυπώνει τις απόψεις του με τρόπο που ενδεχομένως και να ενοχλούν το εσωκομματικό κατεστημένο. Στη συζήτηση που είχαμε , δεν δίστασε να διαφοροποιηθεί από την επίσημη θέση του κόμματος για τον Ντίνο Μιχαηλίδη, σημειώνοντας πως τέτοιες νοοτροπίες πρέπει να μείνουν στο παρελθόν. Ενδιαφέρουσα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και η θέση πως η προσχώρηση στελεχών του κόμματος στον πολιτικό σχηματισμό του Γιώργου Λιλλήκα, ενδεχομένως να λειτουργήσει θετικά, αφού το ΔΗΚΟ απαλλάσσεται από τα βαρίδια που εξέφραζαν ακραίες θέσεις. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, ο Γιάννης Παναγιώτου θεωρεί πως το ΔΗΚΟ έχει διαδραματιστεί και θα συνεχίσει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, επισημαίνοντας και την ανάγκη αυτοκριτικής για λάθη και παραλείψεις στη πορεία του."

Ανάγκη η αυτοκριτική

Συχνά λέμε πως οι νέοι άνθρωποι είναι δύναμη ανατροπής. Μπορεί να γίνει ανατροπή μέσα από τις τάξεις ενός κόμματος που έχει συνδεθεί με πολλές από τις παθογένειες του συστήματος, αφού βρισκόταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο για πάρα πολλά χρόνια στην εξουσία;

Πιστεύω πως το ΔΗΚΟ έχει πολύ σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει και είναι μια πάρα πολύ μεγάλη πρόκληση για όλους τους νέους ανθρώπους να συνδράμουν στη προσπάθεια εκσυγχρονισμού του κόμματος. Αν το ΔΗΚΟ καταφέρει να εκσυγχρονιστεί, μπορεί να καταστεί εξαιρετικά χρήσιμο για τη Κύπρο, ως ένα πραγματικά κεντρώο, μετριοπαθές και κοινωνικά ευαίσθητο κόμμα, το οποίο θα εκφράζει προοδευτικές πολιτικές και θα είναι διεκδικητικό, τόσο στο εθνικό όσο και τα κοινωνικά θέματα.

Αν είχατε τη δυνατότητα, θα ακυρώνατε ένα μέρος της ιστορίας του κόμματος;

Πρόσφατα έχουμε εισηγηθεί ως Νεολαία να πραγματοποιηθεί μια διαδικασία αυτοκριτικής για τις επιλογές του ΔΗΚΟ. Η πρόταση υιοθετήθηκε από τη Κεντρική Επιτροπή. Όλα τα κόμματα πρέπει να βρίσκονται σε ένα διαρκή διάλογο με την ιστορία τους και να επιδιώκουν συνεχώς την αυτοκριτική. Θεωρώ ότι το πρόσημο του ΔΗΚΟ, ιστορικά, είναι πολύ-πολύ θετικό. Το ΔΗΚΟ έχει προσφέρει στο τόπο, έχοντας λειτουργήσει σωστά και ωφέλιμα. Από κει και πέρα οι επιλογές πρέπει να κρίνονται στη βάση των δεδομένων στον συγκεκριμένο ιστορικό χρόνο. Αυτό που θα μπορούσα να πω με βεβαιότητα είναι ότι το ΔΗΚΟ ουδέποτε έβλαψε τον τόπο.

Μπορούμε και μακριά από καρέκλες

Το ΔΗΚΟ πιστεύετε ότι είναι ένα κόμμα εξουσίας που δεν μπορεί να σταθεί στο πολιτικό σκηνικό εάν δεν μετέχει με κάποιο τρόπο στην κυβέρνηση;

Πριν από τις πρόσφατες προεδρικές εκλογές, είχα εκφράσει και εσωτερικά και δημοσίως τη θέση ότι, για το ΔΗΚΟ η εξουσία δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός και πρέπει να ενεργήσει με τρόπο που θα σπάσει τα στερεότυπα που το αφορούν. Θεωρώ ότι το κόμμα μπορεί να λειτουργήσει εκτός εξουσίας όπως έχει κάνει και στο παρελθόν, όπως μπορεί και να λειτουργήσει εποικοδομητικά ως μέρος της διακυβέρνησης. Το ζητούμενο, σε κάθε περίπτωση , είναι ένα κόμμα , είτε εντός είτε εκτός εξουσίας , να  διαδραματίζει θετικό ρόλο για τη χώρα.

Αυτό που συνέβη στην προηγούμενη πενταετία, και είναι πολύ νωρίς για να το πούμε αν θα συμβεί και στην παρούσα, είναι ότι το ΔΗΚΟ «καταφέρνει» να κυβερνά και ταυτόχρονα αντιπολιτεύεται την κυβέρνηση στην οποία συμμετέχει. Αυτό δεν δίνει την εικόνα της αξιοπιστίας.

Το ΔΗΚΟ είναι κόμμα δημοκρατικό και πλουραλιστικό, αλλά για να είναι συνεπές σε οποιονδήποτε ρόλο αναλαμβάνει , πρέπει πρωτίστως να είναι συνεπές με τον εαυτό του. Δηλαδή, πρέπει να επιδεικνύει σταθερότητα στο ρόλο του ως κεντρώο κόμμα , να καθορίζει με σαφήνεια το κομμάτι της κοινωνίας που εκπροσωπεί – δηλαδή τη μεσαία τάξη και τους μη προνομιούχους – να έχει δείξει με καθαριότητα την πρόθεσή του για διεκδίκηση μιας σωστής λύσης του Κυπριακού και σε αυτό το πλαίσιο να πολιτεύεται. Είναι το κόμμα που πρέπει να λειτουργεί χωρίς εξάρσεις και χωρίς τάση μηδενισμού , με σεβασμό στους συνεργάτες και στους αντίπαλους του. 

Δεν είμαστε η χειρότερη χώρα

Σήμερα διαπιστώνουμε ότι το κράτος αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα στη λειτουργία του. Πως μπορεί, όπως είπατε προηγουμένως, το πρόσημο, να είναι θετικό για το ΔΗΚΟ, όταν κυβερνούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχοντας βεβαίως και ευθύνη για φαινόμενα και νοοτροπίες που αναπτύχθηκαν;

Έχουμε μια τάση να θεωρούμε την Κύπρο ως την χειρότερη χώρα του κόσμου. Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Η κυπριακή Δημοκρατία έχει καταφέρει να χτίσει από το μηδέν ένα κράτος το οποίο είναι μέλος της ΕΕ και αδιαμφισβήτητα να είναι το πιο ανεπτυγμένο κράτος της περιοχής με την πιο σταθερή λειτουργική δημοκρατία και το πιο μορφωμένο ανθρώπινο δυναμικό. Σε όλα αυτά, το ΔΗΚΟ έχει παίξει έναν σημαντικό ρόλο, όπως πόλο είχε και στα όσα βλέπουμε γύρω μας και δεν μας ικανοποιούν. Το πολιτικό σύστημα, όπως και τα πολιτικά κόμματα, πρέπει να εκσυγχρονιστούν , σταθμίζοντας τι έγινε σωστά και τι όχι.

Η ΝΕΔΗΚ παίζει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση πολιτικής στο ΔΗΚΟ ή αποτελεί ένα αναγκαίο «εξάρτημα»;

Όλα τα κόμματα αντιλαμβάνονται τις Νεολαίες τους και τους μηχανισμούς τους ως εξαρτήματα που διευκολύνουν την παρουσία τους και τη διαιώνιση τους στα δημόσια πράγματα. Είναι ευθύνη της κάθε νεολαίας να καταστεί δύναμη προόδου και εκσυγχρονισμού και να μην περιορίζεται σε ρόλο χειροκροτητή. Εμείς ως ΝΕΔΗΚ θεωρούμε ότι, και επιδιώκουμε και καταφέρνουμε να έχουμε αυτό τον ρόλο, υποβάλλοντας τις εισηγήσεις μας για όλα τα θέματα που προκύπτουν, επηρεάζοντας ωφέλιμα το κόμμα μας.

Σας λαμβάνουν υπόψη, ή απλώς σας ακούνε;

Αν οι θέσεις της νεολαίας λαμβάνονται αυτομάτως υπόψη από τις κομματικές ηγεσίες σημαίνει ότι δεν είναι ούτε τόσο φρέσκες ούτε τόσο ριζοσπαστικές. Για το λόγο αυτό, η προσπάθεια δεν έχει χαρακτηριστικά αυτοματισμού. Εμείς, νομίζω, είμαστε συνεπείς στους στόχους μας και σε αρκετά ζητήματα, τολμώ να πω, καταφέρνουμε να θέσουμε θέματα, καταφέρνοντας να επηρεάσουμε προς την κατεύθυνση που θεωρούμε σωστή.

Είχατε άποψη πριν τις προεδρικές εκλογές για τη συνεργασία με τον ΔΗΣΥ για υποστήριξη του Νίκου Αναστασιάδη;

Αναπτύχθηκε ένας ανοικτός εσωκομματικός διάλογος, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύχθηκαν πολλές απόψεις και η ΝΕΔΗΚ κατάθεσε και τις δικές της.

Μάριος ή Νικόλας;

Τι θέση παίρνει η ΝΕΔΗΚ στη «σύγκρουση κορυφής» στο ΔΗΚΟ; Αναφέρομαι στη διεκδίκηση της προεδρίας από το Νικόλα Παπαδόπουλο και στη προσπάθεια επανεκλογής του Μάριου Κάρογιαν.

Οι εσωκομματικές δημοκρατικές διαδικασίες δεν αποτελούν πρόβλημα. Αντιθέτως νομίζω πως είναι ότι καλύτερο μπορεί να συμβεί σε έναν δημοκρατικό οργανισμό. Τα στελέχη της Νεολαίας και όλα τα στελέχη του κόμματος, συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία, έχουν απόψεις τις οποίες εκφράζουν, και αυτό το κάνουν γιατί είναι υποχρέωση τους, αφού σε διαφορετική περίπτωση ο ρόλος τους θα ήταν διακοσμητικός. Αυτό που έχει σημασία, είναι οι θέσεις που διατυπώνονται να μην παραπέμπουν αποκλειστικά σε πρόσωπα άλλα σε πολιτικές. Στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου που εξελίσσεται ενόψει του συνεδρίου, τόσο η νεολαία όσο και οι υπόλοιπες οργανώσεις του κόμματος εμπλέκονται δημιουργικά, προτάσσοντας τις απόψεις τους για το ΔΗΚΟ που θέλουν και το ΔΗΚΟ που μπορεί να είναι χρήσιμο σε αυτή τη συγκυρία.

Έφυγαν τα «βαρίδια»

Υπήρξε «αιμορραγία» στελεχών προς την κατεύθυνση του νέου σχηματισμού που δημιούργησε ο κ. Λιλλήκας, καθώς τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών έδειξαν ότι ένα μεγάλο κομμάτι του ΔΗΚΟ στήριξε την υποψηφιότητα του;

Το ΔΗΚΟ είναι κόμμα ελεύθερων ανθρώπων και ο καθένας δικαιούται να κάνει τις επιλογές του.

Δεν είναι όμως πολιτικό κλαμπ…

Ο καθένας συνεχίζει να βρίσκεται σε ένα κόμμα, αν αισθάνεται ότι τον εκφράζουν οι θέσεις του, οι πολιτικές του και οι αποφάσεις του. Αν κάποιος αισθάνεται ότι δεν τον εκφράζει ένα κόμμα, μπορεί να κάνει τις επιλογές του και να επιλέξει κάποιο άλλο. Το ότι κάποια στελέχη του ΔΗΚΟ αισθάνθηκαν ότι τους εκφράζει περισσότερο το νέο πολιτικό κόμμα , δεν είναι απαραιτήτως κακό. Θεωρώ ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία το ΔΗΚΟ απαλλάσσεται από κάποια στελέχη του που εξέφραζαν έναν λόγο που ποτέ δεν ήταν κεντρώος , αλλά ήταν νομίζω πολύ σκληρός και, τολμώ να πω, ακραίος. Απαλλασσόμενο το κόμμα από αυτά τα «βαρίδια» μπορεί να κάνει ένα βήμα πίσω για να κάνει δυο βήματα μπροστά και να απευθυνθεί στο κομμάτι της κοινωνίας που πραγματικά απαιτεί και χρειάζεται ένα σύγχρονο , μετριοπαθές , σοβαρό, κεντρώο κόμμα.

Κεντρώο κόμμα μήπως είναι ένας πολιτικός σχηματισμός χωρίς σαφή ιδεολογία , που έχει τη δυνατότητα να κινείται από τις παρυφές της Δεξιάς έως τις παρυφές της Αριστεράς;

Αυτή η εικόνα που περιγράφεται είναι η κακή εξέλιξη που μπορεί να έχει ένα κεντρώο κόμμα . η σωστή εξέλιξη, πρέπει να είναι βασισμένη σε συγκεκριμένες αρχές και ν α οριοθετείται σε σαφές ιδεολογικό πλαίσιο. Το πλαίσιο για το ΔΗΚΟ είναι καθορισμένο από την ίδρυσή του και προσδιορίζεται ως κόμμα που ευαγγελίζεται την κοινωνική δημοκρατία και την εφαρμόζει στην πράξη και στον ευρωπαϊκό χώρο ήδη εκπροσωπείται μέσα από τη Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Το ΔΗΚΟ, πιστεύω ότι πρέπει να κάνει ακόμα πιο σημαντική τη παρουσία του σε διεθνές επίπεδο μέσα από τους ανάλογους ιδεολογικοπολιτικούς χώρους και για αυτό το λόγο πρέπει να υποβάλει άμεσα αίτηση για ένταξη στη Προοδευτική Συμμαχία, που αποτελεί χώρο έκφρασης σε παγκόσμιο επίπεδο των κομμάτων που κινούνται στον ενδιάμεσο χώρο, είτε σοσιαλδημοκρατικά, είτε σοσιαλιστικά.

Το κέντρο έχει ιδεολογία

Αναφερθήκατε προηγουμένως σε ακραίες συμπεριφορές στελεχών που αποχώρησαν από το ΔΗΚΟ. Πιστεύεται ότι το κόμμα στο παρελθόν συμπεριφερόταν σε κάποιες περιπτώσεις ως ακραίο πολιτικό σχήμα; Για να το κάνω πιο σαφές, αναφέρομαι στο εθνικό θέμα, με την απόρριψη των πάντων χωρίς να υπάρχει πρόταση που να μπορεί να δώσει διεξόδους.

Αυτό δεν είναι ακριβές. Το ΔΗΚΟ είναι ένα κόμμα το οποίο διαχρονικά και με συνέπεια υποστήριξε τη λύση του Κυπριακού. Όλες οι συμφωνίες που υπεγράφησαν στο Κυπριακό (Συμφωνία 1977, συμφωνία 1979, συμφωνία 8^ης Ιουλίου), υπεγράφησαν από τους ηγέτες του ΔΗΚΟ. Υποστηρίζουμε διαχρονικά τη λύση του Κυπριακού, αφού πιστεύουμε ότι η χειρότερη εξέλιξη για την Κύπρο είναι η διχοτόμηση, είτε αυτή έρθει μέσα από μια κακή λύση, είτε μέσα από τη μη λύση. Το ΔΗΚΟ ήταν πάντα προσηλωμένο στη διεκδίκηση μιας σωστής λύσης και αυτό κάνουμε και σήμερα στη βάση των δεδομένων που έχουμε ενώπιον μας.

Απαλλαγή από συμπεριφορές Ντίνου

Το ΔΗΚΟ έχει ακόμα στους κόλπους του στελέχη που δημιουργούν την αίσθηση ότι αποτελούν κομμάτια μιας εποχής που το κόμμα ταυτίστηκε με πρακτικές ευνοιοκρατίας, ρουσφετιού και κακοδιοίκησης.

Το ΔΗΚΟ στην πορεία του πέτυχε πολύ σημαντικά πράγματα. Τη δεκαετία του’80 τα στελέχη του ΔΗΚΟ συνέδραμαν αποφασιστικά στην επίτευξη του οικονομικού θαύματος και την ανοικοδόμηση του τόπου μετά την εισβολή. Την περίοδο της διακυβέρνησης του Τάσσου Παπαδόπουλου , τα στελέχη του ΔΗΚΟ κατάφεραν και πέτυχαν την ένταξη της Κύπρου στη ευρωζώνη με πολύ θετικούς οικονομικούς δείκτες. Θεωρώ ότι αυτή τη θετική εμπειρία πρέπει να την αξιοποιήσουμε και με τη συμμετοχή μας στη νέα κυβέρνηση. Για όλα τα υπόλοιπα, όλες οι πολιτικές δυνάμεις θα πρέπει να δράσουν, ώστε να αρθούν και να μπορέσει η Κύπρος  να απελευθερωθεί από τα δεσμά της συντήρησης που την κρατούν καθηλωμένη.

Θα γίνω πιο συγκεκριμένος. Αναφέρομαι στην περίπτωση του Ντίνου Μιχαηλίδη. Η δημόσια τοποθέτηση του ΔΗΚΟ έδωσε την εντύπωση ότι έχει αγκυλώσεις με το παρελθόν του.

Το ΔΗΚΟ επεσήμανε δυο αυτονόητα πράγματα. Ο καθένας πρέπει να πιστώνεται με το τεκμήριο της αθωότητας και ο Ντίνος Μιχαηλίδης αυτοβούλως θα απέχει από τα συλλογικά όργανα του κόμματος. Εμείς ως Νεολαία του κόμματος με επιστολή προς τον Γ.Γ. του ΔΗΚΟ ζητήσαμε να εξεταστεί θέμα πειθαρχικής εξέτασης της συμπεριφοράς του κ. Μιχαηλίδη. Δεν μιλάμε για την ουσία της υπόθεσης, την οποία θα την κρίνει η δικαιοσύνη, αλλά ως προς το γεγονός της άρνησής του να συνεργαστεί με τις ελληνικές αρχές. Ένα πολιτικό πρόσωπο πρέπει να κρίνεται πολύ αυστηρότερα από έναν απλό πολίτη. Το ΔΗΚΟ, αν θέλει πραγματικά να συγκρουστεί με αυτά τα φαινόμενα και να προτάξει την κάθαρση ως αναγκαία παράμετρο της εξόδου της Κύπρου από την ύφεση και  της πορείας προς την ανάκαμψη, πρέπει για τα θέματα που αφορούν στελέχη του να δείχνει μηδενική ανοχή. Αυτού του είδους συμπεριφορές, που στη συγκεκριμένη περίοδο προσωποποιούνται στον Ντίνο Μιχαηλίδη, είναι ακριβώς οι συμπεριφορές από τις οποίες το ΔΗΚΟ πρέπει να απαλλαγεί.

Κόστος ναι, αλλά με αποτέλεσμα

Θεωρείται ότι το ΔΗΚΟ υφίσταται κόστος από το γεγονός ότι συμμετέχει σε μια κυβέρνηση η οποία είναι αναγκασμένη να λάβει πολύ σκληρές αποφάσεις;

Η Κύπρος βρέθηκε στη σημερινή κατάσταση λόγω διαχρονικών λαθών και ιδιαιτέρως λαθών της προηγούμενης κυβέρνησης…

Ναι, αλλά μετείχατε στην προηγούμενη κυβέρνηση.

Συμμετείχαμε και προσπαθούσαμε να σπρώξουμε τα πράγματα προς το καλύτερο. Αυτό φαίνεται πως δεν επιτεύχθηκε στον βαθμό που επιθυμούσαμε και αναμένουμε πως μέσα από τη νέα διακυβέρνηση τα πράγματα θα λειτουργήσουν καλύτερα. Η πολιτικής της λιτότητας, την οποία εφάρμοσε και η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά εφαρμόζεται και ως στρατηγική επιλογή και από ΕΕ, κατά γενική ομολογία έχει αποτύχει. Η Κύπρος πρέπει να είναι μέρος της προσπάθειας των λαών της Ευρώπης για απαλλαγή από την λιτότητα και ήδη η κυπριακή κυβέρνηση αντιλαμβάνεται την ανάγκη για αυτή την στροφή. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει πει επανειλημμένως ότι η λιτότητα δεν αποτελεί συνταγή για έξοδο από την κρίση. Η κυβέρνηση πρέπει να είναι προσεκτική και το ΔΗΚΟ πιο διεκδικητικό σε ζητήματα που επηρεάζουν αρνητικά τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, τις εργασιακές σχέσεις και τις μικρές επιχειρήσει, όπως είναι η επιβολή κομίστρου για τους μαθητές στα λεωφορεία, η Αγορά υπηρεσιών από το Υπουργείο Παιδείας και η επέκταση του τουριστικού ωραρίου των καταστημάτων. Για αυτά τα ζητήματα είναι απαραίτητος ο δημόσιος διάλογος και η κοινωνική διαβούλευση, ώστε να μην  λαμβάνονται προβληματικές αποφάσεις.