Η καλύτερη γενιά στη χειρότερη συγκυρία

Οι κοινωνιολόγοι την ονομάζουν «Γενιά Υ (Generation Y)» ή «Παιδιά του ’80 (Eighties Babies)» ή «Γενιά της Χιλιετίας (Millennial Generation)». Προσωπικά θεωρώ ότι είναι η «καλύτερη γενιά» που υπήρξε ποτέ, επειδή συγκεντρώνει τα καλύτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά σε σχέση με όλες τις προηγούμενες. Όμως, η «καλύτερη γενιά» καλείται να ζήσει και να δημιουργήσει στη χειρότερη συγκυρία. Έτσι, είναι μια πολύ θυμωμένη γενιά. Και σύντομα θα μετατραπεί στη «γενιά της οργής».

Αυτή η γενιά συγκεντρώνει τα πιο θετικά χαρακτηριστικά επειδή αποτελεί το προϊόν της στοχευμένης επένδυσης των προηγούμενων γενεών, που επέλεξαν συνειδητά και με πολλές θυσίες να προσφέρουν στα παιδιά τους όλες τις ευκαιρίες που μπορούσαν να προσφερθούν. Και τους προσέφεραν πολλά. Αυτή η γενιά είναι πιο μορφωμένη, με σπουδές στα καλύτερα πανεπιστήμια και στα πιο εξειδικευμένα ακαδημαϊκά προγράμματα. Έχει ταξιδέψει παντού και έχει γνωρίσει διαφορετικούς πολιτισμούς, διαφορετικές κουλτούρες και διαφορετικές νοοτροπίες. Μπορεί να μιλά ξένες γλώσσες, να επικοινωνεί με ανθρώπους από όλο τον κόσμο και να αξιοποιεί την καταγεγραμμένη γνώση που βρίσκεται στις βιβλιοθήκες της ανθρωπότητας. Έχει εμπειρίες εργασίας στο εξωτερικό, συμμετοχής σε ερευνητικά προγράμματα, σε εθελοντικές δραστηριότητες, σε συνέδρια, σε αθλητικές διοργανώσεις. Είναι απόλυτα εξοικειωμένη με την τεχνολογία και μπορεί να αξιοποιεί σε απόλυτο βαθμό τις δυνατότητες που προσφέρει ο ψηφιακός κόσμος. Έχει ελεύθερη πρόσβαση στην πληροφόρηση, μπορώντας να συγκεντρώνει και να αξιολογεί επίκαιρες γνώσεις για να διαθέτει ενημερωμένη άποψη.  Βρίσκεται σε αρμονία με τα διεθνή ρεύματα και τις παγκόσμιες τάσεις, αντιλαμβανόμενη τη θέση της στο παγκόσμιο περιβάλλον, χωρίς να παραμένει εγκλωβισμένη στο νησιωτικό μικρόκοσμο του παρελθόντος. Διαθέτει καλπάζουσα δημιουργικότητα και όνειρα για το μέλλον που δεν περιορίζονται στα στενά πλαίσια της επαγγελματικής αποκατάστασης αλλά εκτείνονται πολύ πιο μακριά. Αλλά κυρίως, τολμά να σκέφτεται κριτικά και να μην αντιλαμβάνεται την εκάστοτε εξουσία ως αλάθητο αντικείμενο θαυμασμού.

Όμως, αυτή η γενιά βρίσκεται ενώπιον της χειρότερης πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής συγκυρίας, που την εμποδίζει από την υλοποίηση της προοπτικής της. Η αξία της εργασίας των νέων ανθρώπων υποτιμάται, έτσι ώστε το ποιοτικό ανθρώπινο δυναμικό να πληρώνεται λιγότερο, ενώ τα εργασιακά δικαιώματα των νέων είναι τα πρώτα που τίθενται υπό αμφισβήτηση. Η αναξιοκρατία και οι κανόνες ενός συστήματος που δεν βασιζόταν στην αριστεία αλλά στις καλές προσβάσεις, δεν αφήνουν τους καλύτερους να προχωρήσουν και να προσφέρουν, αλλά τους κρατούν δέσμιους της ημετεροκρατίας και της μετριοκρατίας. Η ηλικία συνταξιοδότησης αυξάνεται μονομερώς και οι αλλαγές στο συνταξιοδοτικό επηρεάζουν πρωτίστως τους νέους. Μέτρα κοινωνικής πολιτικής όπως η φοιτητική χορηγία, το επίδομα τέκνου και οι υποτροφίες, περιορίζονται ή καταργούνται. Η φούσκα στις τιμές των ακινήτων εκτόξευσε το κόστος απόκτησης κατοικίας στα ύψη και κατέστησε απαγορευτική την αγορά ιδιόκτητης στέγης. Οι προϋπολογισμοί των δημόσιων πανεπιστημίων μειώνονται, ενώ ο ελλειμματικός σχολικός επαγγελματικός προσανατολισμός μετέτρεψε χιλιάδες νέους επιστήμονες σε ανενεργό εθνικό πλούτο. Και ενώ συντρέχουν αυτές οι καταστάσεις, οι νέοι απουσιάζουν από τα κέντρα διαμόρφωσης και λήψης αποφάσεων, όπου προωθούνται πολιτικές που τους αφορούν χωρίς να είναι παρόντες.

Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την εκτόξευση στα ύψη της ανεργίας μεταξύ των νέων, που οδηγούνται στην υποαπασχόληση, στη μετανάστευση και στην κατάθλιψη. Η απογοήτευση από τις δυνατότητες του συστήματος για την παροχή δυνατοτήτων για εργασία προς ενεργοποίηση αποκτημένων γνώσεων και προσόντων, οδηγεί στην αποστασιοποίηση από τα κοινά και στην απαξίωση του πολιτικού συστήματος που δεν καταφέρνει να δώσει στη νέα γενιά την ευκαιρία και τη δυνατότητα για να φτιάξει μια καλύτερη χώρα. Με αποτέλεσμα οι νέοι να είναι πολύ θυμωμένοι. Όμως αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Όπως ψιθυρίζει ο Zack de la Rocha των Rage Against the Machine στο κομμάτι Freedom, «ο θυμός είναι δώρο...». Η δημιουργική οργή μπορεί να λειτουργήσει ως η δύναμη που θα κάνει την ιστορία να κινηθεί. Επειδή η πολλή στασιμότητα έφερε το τέλμα στο οποίο  βρίσκεται σήμερα η χώρα και στο οποίο βυθίζεται η καλύτερη γενιά, που μετατρέπεται ορμητικά στη «γενιά της οργής».

[ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ"]